Máy tính của bạn đang bị nhiễm virus cho dù bạn đã dùng nhiều phần mềm diệt virus nhưng không thể triệt để 100% khiến máy tính bị treo hoặc bị chậm. Làm sao có thể diệt sạch virus máy tính? Sau đây, điện máy Sharo Việt Nam sẽ giúp bạn tìm hiểu virus máy tính là gì? Cách thức hoạt động và cách thức lây nhiễm của virus máy tính, đặc biệt là biện pháp phòng chống virus máy tính hiệu quả trong bài viết dưới đây.
Nội dung bài viết
Virus máy tính là gì?
Virus máy tính gọi cách khác là vi rút là những đoạn mã chương trình được thiết kế để xâm nhập vào máy tính của bạn với mục đích ăn cắp thông tin, xóa dữ liệu, gửi email nặc danh, dọa dẫm đòi tống tiền, lấy trộm thông tin quốc gia, trộm tiền ngân hàng,…
Trước đây virus được viết ra nhằm mục đích thử nghiệm để ngăn chặn kẻ thù truy cập dữ liệu hoặc lấy cắp dữ liệu của đối phương vì mục tiêu quốc gia. Tuy nhiên, càng ngày virus càng trở thành một thứ nguy hiểm khi chúng được sử dụng để hướng đến việc đánh cắp thông tin cá nhân người dùng, tạo cơ hội cho các tin tặc nắm quyền điều khiển hay những mục đích xấu xa khác.
Hiện nay, hệ điều hành Windows luôn đứng đầu danh sách các hệ điều hành nhiễm virus do còn quá nhiều sơ hở, tường lửa kém dẫn đến việc nhiều khách hàng bị ăn cắp thông tin mà không hề hay biết.
Các loại virus máy tính
Những loại virus mà mọi người dùng có thể gặp phải khi sử dụng máy tính như:
Virus máy tính Hijacker (Chuyên tấn công trình duyệt): Dạng virus thường gặp phải vì nó thường ẩn trong những file dữ liệu được người dùng tải xuống dưới dạng miễn phí.
Virus Macro (Lây lan qua file): Loại virus thường ẩn mình trong các file hoặc tập tin mà chương trình Macro hỗ trợ.
Virus đa phần Multipartite: Hầu hết mọi hoạt động của loại Virus này sẽ phụ thuộc vào hệ điều hành mà người dùng đang sử dụng và chúng có khả năng thực hiện lây lan trên nhiều cách thức khác nhau và gặp rất nhiều khó khăn để xử lí khi gặp phải.
Virus Scripting (Virus web): Một loại xuất hiện tại các chương trình được sử dụng để hiển thị một trang web bất kỳ mà người dùng sử dụng.
Virus bộ nhớ: Khi không may gặp phải loại virus này sẽ rất khó khắc phục và nếu có khắc phục được đi chăng nữa thì dữ liệu của bạn cũng đã bị ảnh hưởng tương đối.
Ngoài ra còn có các loại virus khác nguy hiểm hơn như: Flashback (2011), CryptoLocker (2013), Wannacry (2017), Bagle (2004), MyDoom (2004), Zeus (2009), Siêu virus Stuxnet (2010), ILOVEYOU (2000), Code Red (2001)
SQL Slammer (2003), Morris (1988), CIH (1998) và Melissa (1999)
Máy tính được thiết kế hoạt động bằng các lệnh ở dạng mã máy là các dãy số nhị phân và được lập trình dẫn tới những công việc được xác định lặp đi lặp lại nhiều lần để tổ chức thành module riêng gọi là “trình con” trong ngôn ngữ lập trình gọi là routine, khi thực hiện tác vụ cho routine thì trình đang chạy thực hiện lệnh đến routine đó để thực thi một tác vụ nhất định nào đó mà người dùng yêu cầu.
Virus được viết ra là dạng 1 routine, thực hiện sửa tham số địa chỉ của một số lệnh call trỏ đến địa chỉ của nó, và kết thúc virus thì chuyển điều khiển đến routine vốn được gọi của trình. Những gì virus làm thì gói trong dãy mã lệnh virus, trong đó có kỹ năng tự sao lây nhiễm, và tùy thuộc trình độ người viết virus.
Các hình thức lây nhiễm của virus máy tính
Virus có thể lây nhiễm ở nhiều cách thức khác nhau và càng ngày càng tinh vi hơn nhưng chúng chủ yếu lây nhiễm qua thư điện tử, mạng Internet và và qua thiết bị gắn vào máy tính cụ thể như sau:
Virus lây nhiễm qua thư điện tử (Email)
Email là một cách thức truyền thống để liên lạc, trao đổi giữa mọi người với nhau, thường là bàn về nội dung công việc. Khi đã lây nhiễm vào máy nạn nhân, virus có thể tự tìm ra danh sách các địa chỉ thư điện tử sẵn có trong máy và nó tự động gửi đi hàng loạt (mass mail) cho những địa chỉ tìm thấy.
Ngoài ra, khi mà các phần mềm quản lý thư điện tử kết hợp với các phần mềm diệt virus có thể khắc phục hành động tự gửi nhân bản hàng loạt để phát tán đến các địa chỉ khác trong danh bạ của máy nạn nhân thì chủ nhân phát tán virus chuyển qua hình thức tự gửi thư phát tán virus bằng nguồn địa chỉ sưu tập được trước đó.
Phương thức lây nhiễm qua thư điển tử bao gồm:
Lây nhiễm vào các file đính kèm theo thư điện tử (attached mail): Khi đó người dùng sẽ không bị nhiễm virus cho tới khi file đính kèm bị nhiễm virus được kích hoạt .
Lây nhiễm do mở 1 liên kết trong thư điện tử: Các liên kết trong thư điện tử có thể dẫn đến 1 trang web được cài sẵn virus, cách này thường khai thác các lỗ hổng của trình duyệt và hệ điều hành.
Lây nhiễm ngay khi mở để xem thư điện tử: Cách này vô cùng nguy hiểm bởi chưa cần kích hoạt các file hoặc mở các liên kết, máy tính đã có thể bị lây nhiễm virus. Cách này thường khai thác các lỗi của hệ điều hành.
Virus lây nhiễm qua thiết bị gắn ngoài
Virus có thể lây lan vào máy tính thông qua USB, điện thoại, các ổ cứng gắn ngoài. Nếu những thiết bị này có virus thì máy tính sẽ bị nhiễm virus nếu không có các biện pháp bảo vệ.
Virus lây nhiễm qua mạng Internet
Hình thức lây nhiễm qua Internet ngày nay phổ biến nhất và là phương thức chính. Bởi virus có thể được đính kèm trong các file tài liệu, các phần mềm mà mọi người tải từ Internet về máy hoặc đơn giản là những trang web được cài đặt sẵn virus và chỉ chực chờ chúng ta nhấp vào nó.
Có các hình thức lây nhiễm virus và phần mềm độc hại thông qua Internet như sau:
Tải file hoặc phần mềm: Khi tải file trên mạng về máy tính, nếu file bị nhiễm virus thì khả năng cao nó sẽ lây lan sang máy tính của bạn.
Trang web độc hại: Khi click vào link hay tải file trên những trang web bị cài đặt mã độc, bạn cũng có thể bị lây nhiễm virus.
Quảng cáo trực tuyến: Nếu bạn nhấp vào quảng cáo chứa mã độc, thì nó có thể lây nhiễm vi rút vào máy tính. Những kẻ tấn công mạng chèn mã độc vào quảng cáo và đặt quảng cáo trên các trang web đáng tin cậy để dễ dụ người dùng click vào.
Cách nhận biết virus máy tính đang xâm nhập vào máy tính
Khi máy tính của bạn bị nhiễm virus sẽ có những biểu hiện sau đây:
Cửa sổ bật lên thường xuyên. Cửa sổ bật lên có thể khuyến khích bạn truy cập các trang web bất thường hoặc khuyên bạn tải xuống một số phần mềm không tin tưởng.
Các thay đổi trang chủ trình duyệt của bạn hoặc có thể điều hướng qua một trang web bất kì.
Hàng loạt email được gửi từ tài khoản email của bạn.
Thường xuyên gặp sự cố bất thường như: máy tính không khởi động lên được, ổ đĩa thường xuyên có vấn đề, lỗi phần mềm bất thường…
Hiệu suất máy tính chậm bất thường. Tốc độ xử lý thay đổi đột ngột có thể báo hiệu rằng máy tính của bạn có virus.
Các chương trình không xác định khởi động khi bạn bật máy tính.
Các hoạt động bất thường như thay đổi mật khẩu.
Biện pháp phòng chống virus máy tính hiệu quả
Để bảo vệ máy tính của bạn khỏi virus tấn công thì bạn cần làm theo hướng dẫn sau của chúng tôi cụ thể như sau:
1. Cài đặt phần mềm chống virus
Để phòng chống virus máy tính bạn sử dụng các phần mềm chống virus mang lại cực kì lớn, giúp bạn bảo mật máy tính cũng như thông tin cá nhân của bạn thân được hiệu quả hơn.Trên thị trường Việt Nam hiện có rất nhiều các tên tuổi phần mềm diệt virus như:
Do người Việt Nam viết: Bkav, D32, CMC,…
Nước ngoài: Norton-Symantec, Kaspersky, Avira, AVG, ESET, Avast!, BitDefender…
Phát hành bởi Microsoft: Microsoft Security Essentials, Windows Defender (từ Windows 7 trở đi)
Tuy nhiên, một chương trình chống virus không thể ngăn ngừa được các virus khác với các loại có trong cơ sở dữ liệu hiện thời của nó nên người sử dụng cần phải cập nhật thường xuyên các dữ liệu của chương trình chống virus để chúng hoạt động tốt.
2. Sử dụng tường lửa cá nhân
Khi sử dụng tường lửa, các thông tin vào và ra đối với máy tính được kiểm soát một cách vô thức hoặc có chủ ý. Nếu một phần mềm độc hại đã được cài vào máy tính có hành động kết nối ra Internet thì tường lửa có thể cảnh báo giúp người sử dụng loại bỏ hoặc vô hiệu hoá chúng.
Tường lửa giúp ngăn chặn các kết nối đến không mong muốn để giảm nguy cơ bị kiểm soát máy tính ngoài ý muốn hoặc cài đặt vào các chương trình độc hại hay virus máy tính.
3. Cập nhật bản vá lỗi hệ điều hành
Người sử dụng luôn cần cập nhật các bản vá lỗi của Windows thông qua trang web Microsoft Update (cho việc nâng cấp tất cả các phần mềm của hãng Microsoft) hoặc Windows Update (chỉ cập nhật riêng cho Windows). Cách tốt nhất hãy đặt chế độ nâng cấp (sửa chữa) tự động (Automatic Updates) của Windows.
Ngoài những cách phòng tránh trên thì người dùng cũng cần phải cảnh giác trước những loại file lạ khi copy từ người khác, quét virus file trước khi mở, kiểm soát hoạt động của các phần mềm để phát hiện những dấu hiệu bất thường.
Hy vọng với những thông tin mà chúng tôi vừa chia sẻ có thể giúp bạn hiểu được virus máy tính là gì? Cách thức lây nhiễm của virus máy tính để có biện pháp phòng chống hiệu quả để bảo vệ máy tính của mình nhé
